31 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa zmieniająca kodeks wyborczy oraz kilka innych ustaw. Wprowadziła kilka istotnych dla nas zapisów, o których warto wiedzieć.
Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130) najbardziej znana jest ze zmian w kodeksie wyborczym, jednak zmieniła również m.in. ustawę o samorządzie gminnym, wprowadzając kilka bardzo przydatnych dla demokracji w Puszczykowie zapisów.
![]() |
Imienne wyniki głosowań radnych w internecie |
Odtąd urząd będzie miał obowiązek rejestrowania podczas sesji rady miasta, jak poszczególni radni w każdym z głosowań głosowali. Wyniki będą musiały być publikowane na stronie internetowej miasta i w BIP-ie.
2. Głosowania jawne na sesjach rady odbywają się za pomocą urządzeń umożliwiających sporządzenie i utrwalenie imiennego wykazu głosowań radnych.
3. W przypadku gdy przeprowadzenie głosowania w sposób określony w ust. 2 nie jest możliwe z przyczyn technicznych przeprowadza się głosowanie imienne.
4. Imienne wykazy głosowań radnych podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty na obszarze gminy.Ustawa o samorządzie gminnym, art. 14., ust. 2-4
![]() |
Wideotransmisja sesji rady |
Sesja rady miast będą musiały być nagrywane na wideo i transmitowane, zaś filmy będą musiały być dostępne a stronie miasta oraz w BIP-ie.
Obrady rady gminy są transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.
Nagrania obrad są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.Ustawa o samorządzie gminnym, art. 20., ust. 1b
![]() |
Wideotransmisje w internecie z lokalu wyborczego |
Wszystko, co się będzie działo w lokalu wyborczy podczas każdych wyborów będziemy mogli oglądać przez internet, łącznie z liczeniem głosów. Dzięki temu będzie jasność tego, czy nie ma oszustw i wyniki będą znane od razu.
§ 7. Od podjęcia przez obwodową komisję wyborczą ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie czynności, o których mowa w art. 42 § 1, do podpisania protokołu, o którym mowa w art. 75 § 1, prowadzi się transmisję z lokalu wyborczego za pośrednictwem publicznie dostępnej sieci elektronicznego przekazywania danych.
Szczegółowe informacje o dostępie do transmisji podaje się co najmniej na 24 godziny przed rozpoczęciem głosowania na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej.Kodeks wyborczy, art. 52, § 7.
![]() |
Pięcioletnia kadencja rady i burmistrza |
Kadencję radnych wydłużono z 4 do 5 lat. Oznacza to, że wydłużeniu uległa też kadencja burmistrza, gdyż trwa ona tyle, co rady. Obecnie radni i burmistrz kończą swoje kadencje planowo w tym roku, zaś ich następcy będą mieli już dłuższe.
Kadencja rady gminy trwa 5 lat licząc od dnia wyboru.
Ustawa o samorządzie gminnym, art. 16., ust. 1b
1. Organem wykonawczym gminy jest wójt.
2. Kadencja wójta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy.Ustawy o samorządzie gminnym, art. 26.
![]() |
Dwukadencyjność burmistrza |
Maksymalną liczbę kadencji burmistrza ograniczono do 2. Niestety nie są tu liczone kadencje już odbyte, więc każdy, także byli burmistrzowie, może pełnić ten urząd jeszcze nawet 2 kolejne kadencje. Liczby kadencji radnych nie ograniczono.
Nie ma prawa wybieralności w wyborach wójta w danej gminie osoba, która została uprzednio dwukrotnie wybrana na wójta w tej gminie w wyborach wójta zarządzonych na podstawie art. 474 § 1.
Kodeks wyborczy, art. 11, § 4.
![]() |
Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza na poziomie gminy |
Wprowadzono możliwość zgłaszania projektów uchwał przez mieszkańców. Dotychczas na poziomie gminy nie było takich przepisów. Mieszkańcy mieli jednak prawo zgłaszania swoich pomysłów, jednak radni nie mieli żadnego obowiązku zajmowania się nimi. Teraz jeśli w Puszczykowie 200 osób podpisze się pod projektem uchwały, rada będzie mieć obowiązek zajęcia się nim na sesji.
1. Grupa mieszkańców gminy, posiadających czynne prawa wyborcze do organu stanowiącego, może wystąpić z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą.
2. Grupa mieszkańców, o której mowa w ust. 1, musi liczyć: […]
2) w gminie do 20 000 mieszkańców – co najmniej 200 osób; […]
3. Projekt uchwały zgłoszony w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej staje się przedmiotem obrad rady gminy na najbliższej sesji po złożeniu projektu, jednak nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia projektu.
Ustawa o samorządzie gminnym, art. 41a
Ustawa weszła w życie 31 stycznia 2018 r., jednak powyższe przepisy dotyczące funkcjonowania rady będą obowiązywały od następnej kadencji. Do tego czasu urząd powinien wyposażyć się w sprzęt i systemy informatyczne do wdrożenia tych wymogów.
Źródła
- Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130)